Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD) là một trong những bệnh viện có tốc độ phát triển rất nhanh, khởi đầu từ phòng khám mỗi ngày tiếp nhận và khám vài chục bệnh nhân, sau 25 năm trở thành bệnh viện hàng đầu về chất lượng khám chữa bệnh và được người dân tin tưởng với số lượt khám trung bình mỗi ngày đã lên đến con số 8.000. Một trong những yếu tố góp phần tạo nên thương hiệu “BV Đại học Y Dược” chính là quyết tâm của lãnh đạo và đội ngũ nhân viên của bệnh viện trong triển khai các ứng dụng CNTT đã tạo ra giá trị tăng thêm khi người dân sử dụng các dịch vụ của bệnh viện. Sản phẩm tham dự bình chọn Giải thưởng Y tế thông minh “Đăng ký khám bệnh trực tuyến và các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt” chính là một phần trong hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe thông minh của BV ĐHYD.

Với quy mô số lượng bệnh nhân nội trú lớn nhất khu vực phía Nam, và qua khảo sát tình trạng bệnh nhân bị suy dinh dưỡng tại bệnh viện cho thấy có đến 43% bệnh nhân bị suy dinh dưỡng, trong đó: bệnh mạn tính 30-50%, bệnh ICU 65%, bệnh lý ngoại khoa 35-55%,… do đó, việc chủ động phát hiện và can thiệp sớm đối với những bệnh nhân có nguy cơ dinh dưỡng thật sự là một thách thức không nhỏ đối với Khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện Chợ Rẫy. Sản phẩm ứng dụng CNTT “Hệ thống cảnh báo nguy cơ dinh dưỡng để can thiệp sớm" thực tế đã chứng minh đây thật sự là giải pháp hiệu quả, đã góp phần nâng cao chất lượng điều trị tại BV Chợ Rẫy trong thời gian qua.

Ngày 12 tháng 11 năm 2019, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ký Quyết định số 5349/QĐ-BYT về Phê duyệt kế hoạch triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử, với mục tiêu chung là triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử (EHR) cho toàn dân, bảo đảm mỗi người dân có một hồ sơ sức khỏe điện tử, từng bước hình thành cơ sở dữ liệu về sức khỏe người dân tại Trung tâm dữ liệu Y tế Quốc gia.

Nếu như trước đây người bệnh bị ung thư vùng đầu cổ phải xạ trị 30-35 lần, thì ngày nay, với các trang thiết bị hiện đại và nhất là ứng dụng phần mềm sử dụng thuật toán tiên tiến để lập kế hoạch xạ trị số lần xạ trị rút ngắn lại chỉ còn 5-6 lần.

Cùng mắc một loại bệnh ung thư, cùng nhận một phác đồ điều trị giống nhau nhưng kết quả điều trị khác nhau giữa các bệnh nhân. Để giải quyết cho thách thức này, lần đầu tiên, Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM đã ứng dụng phần mềm sử dụng trí tuệ nhân tạo trong tiếp cận Y học cá thể để điều trị bệnh ung thư nhằm lựa chọn giải pháp điều trị tốt nhất cho mỗi cá thể (cùng mắc một loại bệnh ung thư) tuỳ theo đặc điểm riêng biệt của mỗi bệnh nhân về triệu chứng, xét nghiệm, di truyền học.

Bác sĩ khoa Cấp cứu của Bệnh viện Nhi Đồng 1 liên tục hướng dẫn qua điện thoại cho bác sĩ trên xe cứu thương, “bác tài” thì tập trung cao độ để xe cứu thương chạy với tốc độ nhanh nhất có thể nhưng vẫn đảm bảo an toàn, trong khi đó, các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực và Chống độc của Bệnh viện Chợ Rẫy khẩn trương mang theo thiết bị bổ sung cần thiết để thực hiện kỹ thuật ECMO ngay khi bệnh nhân được chuyển đến,… Đó là những hình ảnh đáng trân trọng của các y bác sĩ và cả nhân viên lái xe của cả 3 bệnh viện để giành giật lấy sự sống ở một bé gái 12 tuổi bị viêm cơ tim tối cấp, cư ngụ tại tỉnh Bình Thuận.

Có 37 sản phẩm trong tổng cộng 94 sản phẩm của các bệnh viện đăng ký tham dự đợt bình chọn Giải thưởng “Y tế thông minh” năm 2019 được chọn vào Vòng 2. Qua đánh giá thực tế, 37 sản phẩm thật sự là một bức tranh sống động về ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác khám, chữa bệnh tại các bệnh viện trên địa bàn thành phố. Tuy có sản phẩm đã hoàn thiện và chính thức áp dụng, có sản phẩm còn trong giai đoạn thí điểm nhưng tất cả đều toát lên một đặc điểm chung đó là thể hiện tính sáng tạo xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn, tính vượt khó, dám nghĩ dám làm và ít nhiều đều mang một hàm lượng công nghệ cao. Tất cả sản phẩm đã làm tăng thêm giá trị cho các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ mà các bệnh viện cung ứng đến người dân.

Tại mỗi phòng khám của Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn đều được trang bị một ki-ốt với màn hình chạm được kết nối mạng thông tin của bệnh viện, sau khi được bác sĩ khám xong, người bệnh sẽ được bệnh viện mời “chấm điểm” bác sĩ bằng cách chạm vào số sao theo mỗi câu hỏi. Kết quả chấm điểm của bệnh nhân sẽ được bệnh viện tổng hợp hàng tháng và được xem là một kênh thông tin để đánh giá mức độ hoàn thành công việc của bác sĩ.

Với sản phẩm ứng dụng công nghệ thông tin này, Bệnh viện Mỹ Đức – Phú Nhuận đã giải toả nỗi lo nguy cơ nhầm lẫn bệnh nhân trong phẫu thuật, đồng thời giúp thân nhân người bệnh hài lòng hơn khi liên tục được cập nhật thông tin về tình hình người bệnh từ lúc chuẩn bị phẫu thuật cho đến khi phẫu thuật xong.

Người bệnh, học viên, nhân viên của bệnh viện khi cần tìm hiểu hình dạng của lọ thuốc, cách sử dụng, công dụng của các vị thuốc và thuốc y học cổ truyền,… chỉ cần đến màn hình và chạm vào tên thuốc cần tìm hiểu thì hình ảnh thật của lọ thuốc, dược liệu cũng như những thông tin cần biết sẽ hiện lên màn hình. Đây là sáng tạo đáng ghi nhận của Viện Y Dược học dân tộc bằng cách sử dụng công nghệ thực tế ảo tăng cường AR.

Ngày 07/11/2019, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị tổng kết 3 năm thực hiện dự án Cộng đồng vì trái tim khỏe (CH2). Dự án được triển khai từ năm 2016 tại 16 phường thuộc 4 quận trên địa bàn Thành phố (Quận 8, 12, Gò Vấp, Thủ Đức), cùng với sự hỗ trợ kỹ thuật của tổ chức PATH và do Quỹ Novartis tài trợ.

Mọi hoạt động của bệnh viện đều được các quy định pháp lý quy định. Để các quy định đó trở thành những hoạt động thường quy hàng ngày của mỗi nhân viên y tế đòi hỏi các bệnh viện phải chuẩn hoá thành các quy trình phù hợp với đặc điểm cụ thể của mỗi bệnh viện. Một thực tế hay gặp tại nhiều bệnh viện đó là làm thế nào để bổ sung, cập nhật những quy định mới vào các quy trình hiện có, làm thế nào để nhân viên các khoa, phòng dễ dàng truy cập thông tin về các quy trình hoạt động khi cần. Bệnh viện Nhân Dân 115 là một trong những bệnh viện đã có giải pháp cho những vấn đề này với phần mềm có tên là “Quản lý quy trình SOP”.

Trong 34 sản phẩm vào Vòng 2 của đợt bình chọn Giải thưởng Y tế thông minh năm 2019 do Sở Y tế TP.HCM phát động, chủ đề của các sản phẩm ứng dụng công nghệ thông tin của các bệnh viện rất đa dạng và phong phú, rất đáng được giới thiệu và nhân rộng vì những lợi ích rất thiết thực đã mang lại cho người bệnh và cho cả bệnh viện. Riêng chủ đề báo cáo sự cố, có đến 4 sản phẩm của 4 bệnh viện khác nhau, đó là Hoàn Mỹ Sài Gòn, Bình Dân, Nhân Dân 115 và Hùng Vương. Mỗi sản phẩm đều thể hiện quyết tâm của các bệnh viện trong việc tạo ra các công cụ thuận lợi cho nhân viên y tế báo cáo sự cố, và cho cả các chuyên gia quản lý sự cố của bệnh viện, chính các công cụ này sẽ làm chuyển đổi nhận thức theo hướng tích cực của nhân viên y tế, góp phần xây dựng văn hoá an toàn người bệnh tại các bệnh viện.

Bất cứ người phụ nữ khi mang thai không may khi mắc chứng bệnh “đái tháo đường thai kỳ” đều rất lo lắng và thường xuyên phải đến các bệnh viện chuyên khoa Sản để được kiểm tra đường huyết và tư vấn của bác sĩ. Đái tháo đường thai kỳ có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng không những cho bà mẹ (như tăng nguy cơ sẩy thai, sanh non, cao huyết áo tiền sản giật và sản giật) mà còn cho thai nhi (như tăng tỉ lệ dị tật thai, rối loạn tăng trưởng, thai chết lưu đột ngột; bé sơ sinh dễ bị suy hô hấp…). Việc quản lý đái tháo đường thai kỳ cho các thai phụ thực sự cần thiết vì không chỉ đảm bảo sức khỏe bà mẹ mà còn làm giảm biến chứng chu sinh, sơ sinh. Tại Bệnh viện Hùng Vương, ứng dụng SMS trong quản lý đái tháo đường thai kỳ từ xa đã mở ra hướng tiếp cận mới giúp người bệnh cảm nhận luôn có các bác sĩ Sản khoa bên cạnh cho dù đang ở rất xa bệnh viện, quan trọng hơn là sản phụ luôn được nhắc thử đường huyết tại nhà đúng theo hướng dẫn của bác sĩ và nhận được ngay tư vấn phản hồi của bác sĩ qua tin nhắn trên điện thoại di động.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và UBND thành phố về việc tăng cường ứng dụng CNTT trong cải cách thủ tục hành chính, từ tháng 10-2016, Sở Y tế đã triển khai 21 thủ tục trên Cổng dịch vụ công chung của toàn thành phố. Tuy nhiên, do đặc thù riêng của Ngành Y tế, Cổng dịch vụ công chung của thành phố chưa cho phép bổ sung thêm các tùy biến để nhập các dữ liệu mang tính chất đặc thù riêng của ngành theo quy định nên tỉ lệ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến còn thấp. Được sự chấp thuận của UBND thành phố, Sở Y tế đã xây dựng “Cổng dịch vụ công trực tuyến của Ngành Y tế thành phố” và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 1/2019. Nếu như tỷ lệ sử dụng dịch công trực tuyến trước đây rất thấp, chỉ dưới 20%, thì hiện nay, với Cổng dịch vụ công trực tuyến của Ngành Y tế, tỷ lệ này đã tăng trên 80%.

Có thể nói giám sát sự tuân thủ các quy định và quy trình an toàn phẫu thuật là một trong những hoạt động khó khăn nhất của các phòng Quản lý chất lượng (QLCL) tại nhiều bệnh viện, do quy trình này liên quan trực tiếp đến nhiều bộ phận và khoa, phòng khác nhau, nhiều loại hình nhân viên y tế khác nhau, được thực hiện trong nhiều môi trường làm việc khác nhau. Từ khi triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, cụ thể là số hoá toàn bộ quy trình an toàn phẫu thuật, hoạt động giám sát sự tuân thủ quy trình an toàn người bệnh trong phẫu thuật của các chuyên gia QLCL tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 trở nên thuận lợi hơn và tự tin hơn, góp phần hạn chế thấp nhất các sai sót do nhầm lẫn trong phẫu thuật.

Nỗi lo chung của các bệnh viện hiện nay là thường bị động khi xảy ra các sự cố gây mất an ninh, trật tự trong bệnh viện mặc dù đã tăng cường lực lượng bảo vệ bệnh viện. Với việc triển khai hiệu quả hệ thống phản ứng khẩn cấp sự cố an ninh, trật tự trong bệnh viện, có tên là “Code Grey”, thời gian qua, Bệnh viện Nhân Dân Gia Định đã tự tin và luôn ở thế chủ động, kịp thời ngăn chặn các nhóm người quá khích, có hành vi gây rối an ninh, trật tự trong bệnh viện.

Đến với Bệnh viện Quân Dân Y Miền Đông chắc rằng các nhà quản lý bệnh viện đều ngạc nhiên và thích thú với các sản phẩm phục vụ người bệnh mang hàm lượng công nghệ cao. Càng ngạc nhiên hơn khi biết rằng tất cả các sản phẩm này đều do chính các chuyên gia công nghệ thông tin và chuyên gia tự động hoá của bệnh viện tự nghiên cứu và sản xuất, phục vụ người bệnh khi đến khám, chữa bệnh tại bệnh viện.

Từ trước đến nay, khi có nhu cầu đi khám bệnh, thông thường người dân sẽ đến các bệnh viện đã quen thuộc hoặc qua giới thiệu của người khác. Ngày nay, với ứng dụng “Tra cứu nơi khám, chữa bệnh trên điện thoại thông minh” của Sở Y tế TP.HCM, người dân hoàn toàn có thể lựa chọn cho mình một cơ sở khám, chữa bệnh phù hợp với triệu chứng đang có, khoảng cách từ nhà, bệnh viện hay phòng khám được đánh giá chất lượng tốt, khám trong giờ hay ngoài giờ,… thậm chí có thể tham khảo giá khám dịch vụ, thời gian chờ khám. Đó là những gì mà Sở Y tế cùng với tất cả các bệnh viện và các cơ sở khám, chữa bệnh khác trên địa bàn thành phố mong muốn cung cấp thêm một tiện ích thiết thực cho người dân thành phố và cả người dân khu vực phía Nam.

Sáng ngày 04/11/2019, tại Trung tâm Cấp cứu 115 TP. Hồ Chí Minh, Sở Y tế đã khai giảng khoá đầu tiên lớp tập huấn “Cấp cứu ban đầu ngoài bệnh viện”.

Với số lượt khám trung bình hơn 6.500 lượt bệnh nhân mỗi ngày nhưng hoàn toàn không có tiếng loa gọi tên bệnh nhân, tất cả bác sĩ, điều dưỡng đều làm việc với máy tính hoặc máy tính bảng khi khám bệnh ở phòng khám và cả trong các khoa nội trú, người bệnh đến khám không cần mang theo sổ khám bệnh, toa thuốc cũ, tiền mặt,… Đó là hình ảnh “bệnh viện số” sau nhiều năm lãnh đạo và nhân viên y tế của BV quận Thủ Đức quyết tâm “số hoá” toàn bộ các hoạt động của bệnh viện hướng đến xây dựng bệnh viện thông minh.

Từ trước đến nay, nếu như các bác sĩ công tác tại bệnh viện sẽ mời hội chẩn khi gặp một trường hợp bệnh khó, còn các bác sĩ ở trạm y tế thì không thể hội chẩn được chỉ còn cách giới thiệu người bệnh lên các bệnh viện tuyến trên khi gặp một số khó khăn về chuyên môn hoặc người bệnh không tin bác sĩ và muốn được giới thiệu đi khám chuyên khoa tại các bệnh viện. Hình ảnh bác sĩ ở trạm y tế “đơn lẻ” một mình trong công tác khám, chữa bệnh đã được giải toả từ khi Sở Y tế phối hợp với các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa thành phố triển khai “Ứng dụng teleconsultation để kết nối bác sĩ chăm sóc ban đầu tại trạm y tế với bác sĩ chuyên khoa tại các bệnh viện tuyến cuối”.

Khi ngồi quan sát hoạt động quản lý kho lưu trữ thuốc tại Bệnh viện Nhi Đồng 1, sẽ không còn thấy hình ảnh quản lý kho thuốc quen thuộc thường gặp tại nhiều bệnh viện như: mỗi ngày 2 lần nhân viên quản lý kho đi xem và ghi chép nhiệt độ vào “phiếu theo dõi nhiệt độ, độ ẩm”, vẽ bằng tay biểu đồ các thông số theo dõi được, cũng không còn hình ảnh cả ê kíp trực bao gồm bảo vệ, dược sĩ và điều dưỡng vào kho để kiểm tra các thông số của các tủ lạnh lưu trữ thuốc trong giờ hành chánh và giờ trực. Với giải pháp “Ứng dụng IoT chuyển đổi kho thuốc truyền thống thành kho thuốc thông minh”, những hình ảnh quen thuộc trên đã được thay thế bằng hình ảnh “lạ mắt” đó là người quản lý kho dễ dàng theo dõi sát các thông số quản lý kho bằng điện thoại thông minh.

Nhận được cuộc gọi 115 của người dân, nhân viên điều phối của Trung tâm Cấp cứu vừa ghi nhận các thông tin cần thiết và nhìn vào màn hình xác định vị trí người gọi, sau đó quan sát xem xe cứu thương của trạm Cấp cứu vệ tinh ở gần người bị nạn nhất đang ở trạng thái nào, nếu xe đang ở trạng thái nghỉ thì chuyển ngay thông tin đến trạm đó để tổ cấp cứu đi cấp cứu người bệnh. Nếu xe cứu thương có tín hiệu đang ở trạng thái bận hoặc tín hiệu cho biết đang có tình trạng tắc nghẽn giao thông, nhân viên điều phối sẽ chọn trạm cấp cứu khác ở gần đó. Đó là kết quả thử nghiệm trên thực tế cho giải pháp điều hành thông minh của Trung tâm Cấp cứu 115 đối với mạng lưới cấp cứu ngoại viện của thành phố.

Nhu cầu sử dụng các dịch vụ thẩm mỹ của người dân có xu hướng ngày càng tăng cao, theo đó là số cơ sở hành nghề thẩm mỹ cũng ngày càng phát triển theo số lượng trên địa bàn thành phố. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong công tác phối hợp để kiểm tra, xử phạt đối với các cơ sở cố tình vi phạm nhưng các hành vi vi phạm trong lĩnh vực này vẫn chưa có chiều hướng giảm. Bên cạnh đó, mặc dù Sở Y tế đã chủ động triển khai các hoạt động phổ biến, hướng dẫn các quy định pháp luật liên quan chuyên ngành thẩm mỹ đến tất cả các cơ sở có liên quan, tuy nhiên các sự cố y khoa vẫn xảy ra và có nguy cơ tái xảy ra trong thời gian tới, đây là là thách thức chung đối với Ngành Y tế nhưng đồng thời cũng là yêu cầu đối với công tác quản trị bệnh viện phải toàn diện và chặt chẽ hơn.

Khi đến khám bệnh tại các bệnh viện, nếu có vấn đề gì cảm thấy “khó chịu” về các dịch vụ phục vụ người bệnh như gửi xe, nhà vệ sinh, các dịch vụ tiện ích, giao tiếp ứng xử của nhân viên y tế, an ninh trật tự của bệnh viện cho đến tất cả các khâu của quy trình khám bệnh thì người bệnh có thể dễ dàng góp ý và phản ánh đến lãnh đạo bệnh viện và Sở Y tế thông qua ki-ốt “Khảo sát ý kiến không hài lòng của người bệnh” được lắp đặt tại tất cả bệnh viện công lập trên địa bàn thành phố.

An ninh, trật tự của bệnh viện (139 lượt), khâu mua thuốc, cấp phát thuốc BHYT (233 lượt), chỗ ngồi chờ khám, chờ xét nghiệm (210 lượt) và thông tin, hướng dẫn cho người bệnh (157 lượt) là 04 nội dung được ghi nhận có số lượt không hài lòng giảm nhiều nhất trong tháng 10/2019.

Có thể nói các bệnh viện chuyên sâu tuyến cuối của thành phố đang tạo ra những bước đột phá trong ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, góp phần đặt những nền móng vững chắc để xây dựng “Trung tâm Y tế chuyên sâu của khu vực các nước Đông Nam Á” theo định hướng của UBND Thành phố. Nếu như trong lĩnh vực ngoại tổng quát đã có robot da Vinci (Bệnh viện Bình Dân) thì trong lĩnh vực ngoại thần kinh có robot Modus V Synaptive của Bệnh viện Nhân dân 115.

Trong hoạt động khám và kê đơn thuốc cho người bệnh, một trong những mối quan tâm lớn nhất của lãnh đạo bệnh viện và bác sĩ kê đơn là làm sao đảm bảo kê đơn thuốc an toàn, hiệu quả, hợp lý, tránh được những sai sót đáng tiếc do các lỗi dễ xảy ra trong quá trình kê đơn. Các lỗi thường hay gặp như: kê đơn thuốc có chống chỉ định, có tương tác thuốc hoăc tác dụng phụ, kê đơn cùng lúc nhiều thuốc cùng hoạt chất, kê đơn không tuân thủ phác đồ điều trị. Trong lĩnh vực Nhi khoa, mối quan tâm đó lại càng lớn hơn khi mà ngoài những sai sót có thể gặp tương tự ở người lớn, ở trẻ em còn có nhiều yếu tố nguy cơ đặc thù theo từng độ tuổi khi kê đơn như liều thuốc tính theo cân nặng, chống chỉ định dùng thuốc theo từng lứa tuổi, dạng bào chế không phù hợp,…Những năm gần đây, lỗi do kê đơn tại BV Nhi Đồng 1 đã giảm đáng kể, đó là kết quả của việc triển khai hiệu quả ứng dụng phần mềm nhắc kê đơn do chính Bệnh viện Nhi Đồng 1 xây dựng và hoàn thiện dần qua nhiều năm.

Chiều cao là một trong những chỉ số đánh giá quan trọng đối với sự phát triển của trẻ em. Báo cáo từ Viện dinh dưỡng Quốc gia cho thấy trẻ em Việt Nam mới sinh phần lớn có chiều dài tương đương với trẻ em trên thế giới. Tuy nhiên khi trẻ càng lớn thì chiều cao càng chênh lệch nhiều so với trẻ em thế giới

Đến Bệnh viện Nhi Đồng 1, nếu quan sát kỹ bàn làm việc của các bác sĩ thì ngoài màn hình vi tính quen thuộc sẽ không thấy những “cục” CPU truyền thống đặt ở đâu, thay vào đó sẽ thấy một “vật thể nhỏ lạ mắt” cỡ bao thuốc lá có một bo mạch điện tử bên trong. Thiết bị nhỏ gọn này có tên là Raspberry Pi. Từ giữa năm 2016, bệnh viện đã thay thế các CPU truyền thống bằng các thiết bị Raspberry Pi nhỏ gọn có kích thước chỉ bằng 1/100 CPU, và bệnh viện đã tiết kiệm được một khoảng kinh phí không nhỏ lên đến hàng tỷ đồng khi phải đầu tư và vận hành hệ thống lên đến hàng trăm máy tính để bàn cho tất cả các khoa, phòng trong bệnh viện.

Một con số khá ấn tượng của Bệnh viện Truyền máu – Huyết học (TMHH) khi bệnh viện cho biết đã tiết kiệm được chi phí sử dụng thuốc tương đương 8,8 tỉ đồng khi áp dụng phần mềm chuyên dùng cho quy trình pha chế thuốc tập trung chỉ trong khoảng thời gian chưa đầy 1 năm (từ tháng 7/2018 đến tháng 6/2019).